Elementami bez których proces sądowy nie może się rozpocząć bez wątpienia są wzniesienie i doręczenie pozwu. Niemniej jednak, nie są to pojęcia jednoznaczne, bowiem wzniesienie pozwu odbywa się w sądzie, doręczenie pozwu przebiega za pośrednictwem sądu. Jak już wspomniano, wzniesienie pozwu jest pierwszym etapem procesu, pozew można złożyć osobiście lub za pośrednictwem pocztowego operatora publicznego, co jest uzależnione głównie od decyzji powoda.
Samo wzniesienie jest wyrazem ochrony własnych praw, skutkuje dwoma rodzajami konsekwencji. Mianowicie, chodzi tu o konsekwencje procesowe, bądź materialne. Na początek, przypada rozpatrzenie samego wniosku, pod kątem formalnym oraz uiszczenia wymaganej opłaty. Jeżeli konkretny pozew, spełnia wyżej wymienione warunki, to wykonany zostaje odpowiedni odpis pozwu, wyznaczenie konkretnej daty rozprawy, po czym pozew, zostaje doręczony pozwanemu. W przypadku wystąpienia braków formalnych w pozwie lub innych niedociągnięć, pozwany ma możliwość uzupełnienia luk w terminie do siedmiu dni, po tym czasie wydaje się zarządzenie o zwrocie pozwu. Kolejnym etapem, są działania podejmowane przez organy sądowe. Istnieją dwie możliwości, pierwszą z nich jest sytuacja, gdy sąd właściwy w chwili wniesienia pozwu pozostaje właściwy do końca postępowania, nawet jeżeli podstawy tej właściwości odpadną w toku sprawy. Druga możliwość, widnieje wtedy, jeżeli jurysdykcja krajowa, która istniała w chwili wniesienia pozwu nadal obowiązuje. Konsekwencje materialno-prawne wniesienia pozwu: -anulowanie biegu przedawnienia oraz realne wprowadzenie terminologii prawnej w życie, -wezwanie do zapłaty należności, -zadośćuczynienie, -w przypadku rozwodu, separacji wyłączenie małżonka z prawa do dziedziczenia, majątku, -unieważnienie małżeństwa, Wszystkie wyżej wymienione skutki, mają moc prawną przy pozytywnie rozpatrzonym pozwie przez przewodniczącego. W przypadku nieuzupełnienia luk przez jedną ze stron, bądź cofnięty, proces nie zostanie rozpoczęty. Kolejnym etapem, jest doręczenie pozwu, które niesie z sobą pewne skutki. W niektórych przypadkach, pojawia się zjawisko zawiśnięcia sporu, które pojawia się wtedy, gdy obie strony roszczą sobie prawa do tej samej rzeczy. Zawiśnięcie sporu najczęściej skutkuje odrzuceniem pozwu w sprawie o ten sam przedmiot wszczętej później. Istnieje możliwość wytoczenia przeciwko powodowi powództwa wzajemnego. Znaczy to mniej więcej tyle, co podjęcie obrony własnego stanowiska w sprawie.
Dodatkowym sposobem na obronę stanowiska jednej ze stron, jest ustanowiony przez ustawodawcę artykuł mówiący o sytuacji w której, zbycie rzeczy, prawa jako strony legitymowanej w procesie traktuje się nadal zbywcę. Ten zaś, ma możliwość podjęcia stanowiska zbywcy. Doręczenie pozwu, w Polsce odbywa się przez dwukrotnie awizowane pismo wysłane przez sąd uważa się za doręczone, niezależnie od wglądu rzeczywistego.
