Działalność gospodarcza w polskim prawie została zdefiniowana jako zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie
i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Pojęcie precyzuje ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. Pozwala ona na prowadzenie działalności gospodarczej również obcokrajowcom. Wprowadza jednak ważne rozróżnienie – w pierwszej grupie obcokrajowców umieszcza osoby mogące prowadzić działalność na takich samych zasadach jak obywatele polscy, natomiast w drugiej – podmioty mogące prowadzić działalność wyłącznie w formie spółki.
Aby rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, niezbędne jest złożenie wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Wejście Polski do Unii Europejskiej miało znaczący wpływa na krajowe prawodawstwo. Konieczne było wprowadzenie przepisów umożliwiających swobodny przepływ osób, usług i kapitału. Spowodowało to otwarcie się na zagraniczny kapitał i stworzenie warunków do rozwoju nowych firm. Znaczna część cudzoziemców uzyskała prawo do prowadzenia działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy – możliwość ta dotyczy osób:
– pochodzących z państw członkowskich UE,
– pochodzących z państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA),
– pochodzących z krajów-stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym tj. Islandia, Liechtenstein, Norwegia,
- pochodzących z krajów-stron umów zawartych przez państwa spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi – np. Szwajcaria.
Oprócz wymienionych przypadków bez ograniczeń działalność gospodarczą w Polsce mogą prowadzić obcokrajowcy, którzy:
- posiadają np. zezwolenie na pobyt stały, na pobyt rezydenta długotrwałego UE, zezwolenie na pobyt czasowy, status uchodźcy, zgodę na pobyt tolerowany,
- korzystają z ochrony czasowej w Polsce,
- posiadają ważną Kartę Polaka,
- są członkami rodziny dołączającymi lub przebywającymi z obywatelami państw wymienionych w ustawie.
Najważniejszą konsekwencją zrównania praw wymienionych osób z obywatelami polskimi, jest możliwość wyboru przez nich formy prowadzenia działalności. Mogą oni bez ograniczeń starać się o rozpoczęcie działalności w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej lub spółki prawa handlowego.
Cudzoziemcy niewymienieni wcześniej mają prawo do prowadzenia działalności gospodarczej jedynie w formie spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej,
z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej. Mogą również przystępować do tego rodzaju spółek, nabyć w nich udziały lub akcje. Zawsze należy jednak wziąć pod uwagę umowy międzynarodowe zawarte między Polską a konkretnym krajem z którego pochodzi przedsiębiorca-cudzoziemiec. Ustalenia te mogą wprowadzać dodatkowe ograniczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
